22.01.2004            Pokój coraz bliżej!

Paradoks historii? W samym środku Europy po dziś dzień trwa wojna pomiędzy Wielkim Księstwem Luksemburg i Niemcami -  partnerami NATO. A wszystko przez niepodpisany przez Wielkie Księstwo Luksemburg traktat wersalski kończący I wojnę światową z 1918 roku. Wybitni historycy potwierdzili fakt niepodpisania pokojowego dokumentu. Członkowie TNKE doszli do wniosku, że nie wolno dopuścić do sytuacji w której Polska weszłaby do Unii Europejskiej szarganej wojną. Jako opiekunowie pruskiego Fortu Gerharda czujemy się w obowiązku podpisać zapomniany pokój pomiędzy tymi dwoma europejskimi państwami. Poczyniliśmy pierwsze kroki, aby zapoznać przedstawicieli władz Luksemburga oraz Niemiec z naszym pomysłem. więcej >>         

 Więcej o pokoju usłyszysz w reportażu Polskiego Radia Szczecin.
 

03.01.2004            Osiem nowych zabytków w Zachodniopomorskim.

Dzięki staraniom  TNKE w tym roku do listy zabytków województwa zachodniopomorskiego dołączy osiem nowych. Decyzją Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków baterie Forst,  Mielin, Yorck (Strandt), Goeben (wieża i bateria), schron przeciwatomowy, 17 BAS w Międzyzdrojach oraz cmentarz ewangelicki w Karsiborzu staną się pełnoprawnymi zabytkami i zostaną oznaczone niebiesko białą tarczą - symbolem obiektu zabytkowego. Pomocne do tego celu ankiety konserwatorskie, zdjęcia i pomiary poszczególnych fortyfikacji wysp Wolin i Uznam wykonali latem ubiegłego roku studenci Politechniki Szczecińskiej.  Inicjatywa jest częścią działań na rzecz powstania w Świnoujściu i jego najbliższych okolicach Parku Kulturowego Twierdzy Świnoujście.                                                                                                                                                                 \ Więcej o nowych zabytkach usłyszysz w reportażu Polskiego Radia Szczecin.

29.11.2003              TNKE z wizytą w Młynie  Papiernii.

W wigilię wieczoru andrzejkowego na zaproszenie Stowarzyszenia Na Rzecz Ochrony Dziedzictwa „Młyn Papiernia” TNKE odwiedziło jedną, z największych papierni na Pomorzu Zachodnim, znanej ze swoich wyrobów np. na dworze szwedzkim już w XVIII-tym wieku!  Co zastaliśmy? Jak na sędziwego, bo blisko 300-tu letniego staruszka młyn trzyma się bardzo dobrze. A wszystko dzięki Stowarzyszeniu, które opiekuje się zabytkiem. W 1994 roku Młynarze utworzyli Stowarzyszenie Na Rzecz Ochrony Dziedzictwa „Młyn Papiernia”, by móc samodzielnie poprowadzić Ośrodek Naukowo–Dydaktyczny oraz prace remontowe i rewaloryzacyjne w Młynie. Dzisiaj systematycznie remontowana jest elewacja zewnętrzna, stolarka, a do wnętrz wstawiane są nowe eksponaty. Większością prac zajmują się studenci architektury Politechniki Szczecińskiego. To oni właśnie wprowadzają życie w 270 letni młyn – papiernię, spędzając czas w nim pomiędzy kolejnymi sesjami egzaminacyjnymi. Dodatkowym celem naszej wyprawy było odnalezienie i zwiedzenie pozostałości po majątku rodu Waldow, z którego wywodzi się jeden z komendantów Fortu Gerharda w Świnoujściu. więcej >>                

28.11.2003        Prezentacja Województwa Zachodniopomorskiego w Kołobrzegu.

W dniach 21-22. listopada 2003 r. w kołobrzeskiej Hali Milenium odbyły się organizowane po raz pierwszy Dni Województwa Zachodniopomorskiego. Oprócz prezentacji gospodarczych realizowane były panele dla samorządów oraz małych i średnich przedsiębiorstw, na których omawiane były metody i instrumenty przedsiębiorczości i rynku pracy. Panel w dniu drugim poświęcony był omówieniu problematyki wpływu sektora turystycznego na rynek pracy i rozwój lokalny.
Podczas imprezy swoja ofertę zaprezentowały powiaty Województwa Zachodniopomorskiego. Odwiedzający zobaczyli w Hali Millenium wiele niespodzianek. Na stoisku powiatu Świnoujście prezentowały się: Społem, Terminal Promowy, Uzdrowisko Świnoujście, oraz TNKE, prezentując swój produkt turystyczny, czyli Fort Gerharda. Co chwila strzelała na cześć naszego miasta brytyjska sześciofuntówka, wymierzona w sąsiadujące z naszym stoisko Świdwina.  Obowiązkowe szkolenie przeszło ponad  1 tyś osób zwiedzających targi, w tym między innymi Marszałek Województwa i parlamentarzyści naszego regionu. więcej >>                        

4.11.2003               Zachodniopomorski Konserwator Zabytków z wizytą w Świnoujściu.

Podczas wizyty Zachodniopomorskiego Konserwatora Zabytków zapadły ważne dla cmentarza decyzje. Ten wspaniały zabytek zostanie wpisany do Rejestru Konserwatora Zabytków i zostanie objęty pełną ochroną konserwatorską. Okazało się, że biuro WKZ dysponuje podstawową dokumentacją w postaci Ankiet i dokumentacją zdjęciową wykonaną w połowie lat 90-tych ubiegłego wieku.  więcej >>

3.11.2003               „Akcja Cmentarz” dalsze prace...

Producent farb antykorozyjnych firma Hemerait podarowała 200 litrów na zabezpieczenie metalowych żeliwnych i stalowych ogrodzeń. Organizatorzy akcji chcą przed zimą zabezpieczyć środkami antykorozyjnymi jak największą ilość zabytkowych ogrodzeń i krzyży. Czekamy na sprzyjające temperatury. W związku z w/w zwracamy się z apelem o pomoc do osób, które zechciałyby wziąć udział w opisanych pracach. więcej >>

8.11.2003              20 000 euro na świnoujskie fortyfikacje.

Urząd Marszałkowski Województwa poinformował, że projekt "Baltic + wyzwania dla gospodarki turystycznej Pomorza Zachodniego", realizowany wspólnie ze Szwecją i Niemcami, uzyskał dofinansowanie ze środków unijnych w wysokości 153 688 EURO. W ramach tej kwoty przewidziano także 20 000 EURO dla Świnoujścia na opracowanie "Koncepcji Rewaloryzacji i Udostępnienia Turystycznego Zespołu Zabytkowego Świnoujskiego Rejonu Umocnionego". Oprócz trzech XIX - wiecznych fortów, w Świnoujściu znajdują się także inne obiekty o charakterze militarnym budowane w latach późniejszych, które do tej pory nie były udostępnione turystom. W ramach dofinansowania zostaną przeprowadzone badania archiwalne pozwalające odkryć historię i przeznaczenie poszczególnych budynków, a ich teren zostanie uporządkowany. Planuje się także wytyczenie szlaku turystycznego i udostępnienie niektórych obiektów dla turystów. Wszystkie te prace mają na celu stworzenie unikalnej w skali polski militarnej atrakcji turystycznej. Ponadto w ramach projektu Baltic + oznakowany zostanie międzynarodowy rowerowy szlak nadbałtycki, który po polskiej stronie rozpoczyna swój bieg w Świnoujściu. więcej >>

2.11.2003              Pojednanie - spotkanie Katolików i Ewangelików na cmentarzu  w  Karsiborzu.

Po dwóch społecznych akcja sprzątania tej wyjątkowej nekropoli 2 listopada, w dzień zaduszny, przyszedł czas na spotkanie podsumujące tegoroczne prace i na chwile zadumy na grobami. Akcja ratowania cmentarza przerodziła się w największą społeczną polsko-niemiecką inicjatywę na naszych wyspach!. Na cmentarz przybył J.E. Ks. Biskup Jan Stefan Gałecki, oraz pastor ewangelicki Gunther Schulze. Obecni byli także Ks. Dziekan Kazimierz Sasadeusz, Proboszcz Parafii w Przytorze ks. Andrzej Dowal i kilkudziesięciu mieszkańców z polskiej i niemieckiej części wyspy Uznam.
- Dzisiejszy dzień uświadamia nam, jaki jest nasz los. Kiedyś też odejdziemy, ale przecież życzylibyśmy sobie, żeby miejsce naszego pochówku odwiedzały kolejne pokolenia, wspomniały nas, pomodliły się. Tak jak my to czynimy dzisiaj w Karsiborzu. Myślę, że zapoczątkowaliśmy dziś tradycję polsko-niemieckich spotkań na tym cmentarzu. Łączy nas wspólna wiara w tego samego Boga – powiedział ksiądz biskup Jan Gałecki.
- Europa wschodnia przez wiele wieków była wzorem dobrego współżycia Polaków, Niemców, Rosjan, Żydów, Ukraińców. Dopiero w XX wieku pojawiła się tu nienawiść, której ucieleśnieniem byli Hitler i Stalin. Na przekór wszystkim okrucieństwom, życie potoczyło się dalej. I w tym leży nadzieja. Stajemy się jedną rodziną w Europie. Także w rodzinie często są często trudności, ale planem boskim jest, abyśmy żyli tu wspólnie – powiedział pastor Gunther Schulze. Doszło do pięknych, symbolicznych gestów pojednania pomiędzy biskupem Janem Gałeckim, a pastorem Gunther Schulze. Po poświeceniu cmentarza, wspólnej modlitwie i kazaniach wygłoszonych przez Ks. Biskupa i Pastora wszyscy obecni zwiedzili cmentarz, oraz ustawili na grobach znicze i kwiaty. więcej >>

27.10.2003             Zaginione w 2000 roku, zabytkowe drzwi forteczne odnalezione w niemieckim antykwariacie powracają do Fortu!

Zaginione drzwi zamykające wejścia do kaponier z Fortu Gerharda odnaleźli członkowie naszego Towarzystwa w berlińskim antykwariacie. Skradzione w sierpniu 2000 roku, według naszego śledztwa zostały nielegalnie wywiezione za granicę. Tam przez dłuższy czas czekały na kupca. Dębowe drzwi udało się przewieźć spowrotem do Polski. Wkrótce wrócą do świnoujskiego fortu.    więcej >>

24.10.2003             „Przywrócić pamięć” Druga akcja. Ponad 60 osób!

18 października br. na cmentarzu w Karsiborzu po raz drugi doszło do spotkania społeczników z Polski i Niemiec! Akcja przyniosła kolejne efektu- uprzątnięto cały pierwszy kwartał i kawałek kwartału starszej części cmentarza. Warto jeszcze raz podkreślić - cmentarz sprzątało ponad 60 społeczników, w tym ponad dwudziestu gości z Niemiec! Tym sposobem nasza akcja stała się największą polsko-niemiecką obywatelska inicjatywą na naszych wyspach!      więcej >>

23.10.2003               Biją w dzwon. Hitlerowski badziew czy zabytek?

Podczas prac zleconych przez nadleśnictwo Międzyzdroje zniszczona została zabytkowa wieża baterii Goeben, znajdująca się w lasach pomiędzy Ognicą a Przytorem. Robotnicy, którzy przebudowują obiekt (ma na nim powstać punkt obserwacyjny tzw. dostrzegalnia przeciwpożarowa) wycięli jedyny pancerny element zabytku - kołnierz, na którym opierała się kopuła dalmierza. Zdaniem miłośników fortyfikacji zniszczono jeden z największych żelbetonowych zabytków polskiego wybrzeża. Nadleśnictwo miało zgodę na przebudowę wieży wydana przed dwoma laty przez Urząd Miasta w Świnoujściu. Obiekt nie jest wpisany do rejestru zabytków, jednak dopiero niedawno wojewódzki konserwator zabytków zlecił inwentaryzację obiektów militarnych w naszym regionie i wieża baterii Goeben najprawdopodobniej zostanie wpisana do rejestru. Na razie obiekt został wpisany do dokumentu określającego warunki ochrony konserwatorskiej miasta Świnoujścia. W związku z dewastacją wieży kierowania baterii Goeben, która nastąpiła podczas przebudowy wieży Towarzystwo podjęło starania, aby tego rodzaju działania zatrzymać i ochronić przed zniszczeniem pozostałe oryginalne elementy tego ciekawego zabytku techniki. Po naszych interwencjach Nadleśnictwo Międzyzdroje wystąpiło z pomysłem udostępnienia w niedalekiej przyszłości obiektu dla turystów wraz z informacją o pierwotnej funkcji wieży baterii. więcej >>
                         

19.10.2003             Szkolenie w Toruniu.

Korzystając z okazji, podczas powrotu z helskiej konferencji, przedstawiciele naszego Towarzystwa zwiedzili kilka unikalnych zespołów fortecznych, w tym między innymi Twierdzę Toruń. Podczas zwiedzania toruńskich fortów, odbyło się krótkie szkolenie, dotyczące zasad budowy i konstrukcji standardowych forów pruskich z drugiej połowy XIX-go wieku, oraz wykonano dokumentacje fotograficzną detali i elementów wyposażenia w/w obiektów. Dokumentacja fotograficzna znacznie ułatwi prace rekonstrukcyjne w świnoujskich fortach- większość zastosowanych detali jest standaryzowana. Podczas zwiedzania fortyfikacji doszło do wielu ciekawych odkryć. Nie obeszło się też bez interwencji- w Forcie XI znaleziono przygotowane do wywozu, zdemontowane elementy pancernego wyposażenia fortu, o czym poinformowano Miejskiego Konserwatora Zabytków pana dr.Lecha Narębskiego. Serdeczne podziękowania należą się Panu Jerzemu Okońskiemu- dzierżawcy Fortu IV, który gościł członków naszego Towarzystwa w swoim pięknym obiekcie, oraz podzielił się z nami swoimi doświadczeniami, związanymi z adaptacją Fortu IV. więcej >>
                        

14.10.2003             Konferencja Naukowa TPF na Helu.

W ubiegłym tygodniu, w Jastarni odbyła się międzynarodowa konferencja naukowa "Fortyfikacje - Europejskim Dziedzictwem Kultury. Fortyfikacje Nadbrzeżne w Polsce, zasób, możliwości zagospodarowania." Była to kolejna konferencja organizowana przez Towarzystwo Przyjaciół Fortyfikacji z siedzibą w Warszawie i Generalnego Konserwatora Zabytków. Oczywiście nie zabrakło na niej przedstawicieli naszego miasta, którzy zaprezentowali uczestnikom konferencji prezentację multimedialną informującą o zasobie i ochronie fortyfikacji wysp Uznam i Wolin. Podczas tej prestiżowej imprezy, prezentowano fortyfikacje nadbrzeżne w Polsce, oraz dyskutowano nad formą i możliwościami ich zagospodarowania. W ramach programu uczestnicy zwiedzili Port Wojenny Marynarki Wojennej, a także helskie fortyfikacje. W każdej prezentacji podkreślano wartość zabytkową i historyczną obiektów fortyfikacyjnych oraz ich znaczenie dla rozwoju ruchu turystycznego regionu na terenie, którego w/w obiekty się znajdują.
Najważniejszym dla naszego miasta wnioskiem, jaki podjęto na w/w konferencji jest uznanie świnoujskiego zespołu fortecznego za kompleks wyjątkowy i najciekawszy nie tylko w skali naszego kraju. Jest to tym większy sukces, że konferencja odbywała się na Helu, który jak dotąd był przez wszystkich znawców tematu uważany za najwartościowszy kompleks tego typu w Polsce. Z tego też faktu wynikał program konferencji, podczas którego fortyfikacje helskie omawiane były w kilku wystąpieniach, a świnoujskie w jednym.Przedstawiciele Towarzystwa Przyjaciół Fortyfikacji, Wojewódzkich Konserwatorów Zabytków i innych organizacji społecznych i państwowych zajmujących się ochroną dóbr kultury, złożyli deklarację pomocy w zagospodarowaniu i ochronie w/w zabytkowego kompleksu.
Powstał także zamysł, poparty przez uczestniczącą w konferencji z-pcę Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków Panią Olgę Ewę Kulesza-Szerniewicz i vice prezesa TPF Panią Lidie Klupsz, aby kolejną konferencję w roku 2004 zorganizować w Świnoujściu. Towarzystwo składa serdeczne podziękowania Wydziałowi Rozwoju Miasta za pomoc w przygotowaniu prezentacji multimedialnej i Wydziałowi Organizacyjnemu UM Świnoujście za wypożyczenie rzutnika multimedialnego. więcej >>

30.09.2003             II Forum Turystyczne Uznam - Wolin.

więcej >>
                       

20.09.2003             „Przywrócić pamięć” Pierwsza akcja. Widać efekty naszej pracy!

Są już pierwsze efekty akcji ratowania zabytkowego cmentarza w Karsiborzu. W sobotę uprzątnięty został jeden z kwartałów nekropolii. Po wielu latach na światło dzienne wydobytych zostało wiele powalonych krzyży i nagrobnych kamieni a na uprzątniętych grobach ponownie stanęły znicze i kwiaty. Udało się także odnaleźć kilka przepięknych porcelanowych medalionów nagrobnych, które zachowały się przykryte gruba warstwą ziemi. W ten właśnie sposób odnaleziono groby przedwojennego właściciela restauracji: w Karsiborze i na dworcu PKP, rodzinną mogiłę sklepikarza, a także grób jednego z mieszkańców Karsiborza poległego w pierwszej wojnie światowej. Pierwsza z planowanych dwóch akcji porządkowania niemieckiego zabytkowego cmentarza w Karsiborzu odbyła się w minioną sobotę. Do udziału w niej Towarzystwo zapraszało zarówno Polaków jak i Niemców mieszkających w regionie przygranicznym. Na teren nekropolii przybyła kilkunastoosobowa grupa ochotników ze Świnoujścia oraz czworo Niemców. Przyjezdni zostali wsparci przez licznych mieszkańców Karsiborza. Łącznie w sprzątaniu uczestniczyło około 30 osób. Wśród nich była m.in. Inge Steinbrink, rodowita mieszkanka Karsiborza mieszkająca obecnie w Bansin oraz Lechosław Goździk, były wicemarszałek województwa zachodniopomorskiego i były przewodniczący rady miasta w Świnoujściu. Efekty sobotniej pracy są widoczne gołym okiem. Z kwartału położonego przy wejściu na cmentarz uprzątnięte zostały śmieci, wygrabione liście, przeprowadzono wycinkę drobnej, ale niszczącej groby roślinności. Łącznie z nekropolii wywiezionych zostanie kilka naczep śmieci. Po sześciogodzinnej pracy uczestnicy akcji wspólnie rozpalili na grobach znicze.
- Pracuję siedząc cały dzień za biurkiem, więc jestem dziś bardzo zmęczony. Ale tak wspaniałego dnia dawno nie przeżyłem. Ta akcja dała mi wiele radości. Jestem pewien, że następnym razem przyjedzie z Niemiec znacznie więcej osób – powiedział Ralf Kasimirschak z Rostoku. Jak zapowiadaliśmy wcześniej, przed Dniem Zadusznym planujemy jeszcze jedną akcję. Wówczas prawdopodobnie przystąpimy do sprzątania starszej części cmentarza w Karsiborzu. Wszystkich chcących nas wesprzeć zapraszamy do Karsiborza 18 października. Mamy nadzieję, że dzięki uprzejmości mediów, nasza akcja zostanie jeszcze nagłośniona w tygodniu poprzedzającym spotkanie. Dziękujemy serdecznie wszystkim, którzy okazali nam swoją pomoc, w tym między innymi: dyrekcji Zakładu Komunikacji Miejskiej, Wydziałowi Służb Komunalnych UM Świnoujście, lokalnym mediom oraz wszystkim mieszkańcom naszego miasta uczestniczącym w akcji. więcej >>

15.09.2003              Fort Anioła w Świnoujściu szuka nowego gospodarza.

W lipcu 2003 roku miasto wypowiedziało umowę dzierżawcy obiektu, który nie wywiązał się z harmonogramu prac, który był częścią umowy dzierżawy. Obiekt jest w bardzo dobrym stanie technicznym, zachowały się wszystkie pancerne drzwi i okiennice, a poprzedni dzierżawca przeprowadził podstawowe prace porządkowe, usuwając z terenu obiektu kilkanaście ton śmieci i wycinając największe, zagrażające konstrukcji Fortu drzewa. Na zlecenie byłego dzierżawcy sporządzona została także inwentaryzacja obiektu, co w sposób zasadniczy ułatwia dalsze prace budowlane na tym obiekcie. Położony na wyspie Uznam, zaledwie kilka kilometrów od granicy państwowej, 200 m od największej mariny żeglarskiej (w budowie) jest obiektem idealnym na wszelkiego typu inwestycje związane z szeroko pojęto branża turystyczną. Dla gorących głów- jego adaptacja wymaga zaangażowania nie małych środków finansowych, a jednym z podstawowych warunków jego wydzierżawienia będzie najprawdopodobniej przygotowanie harmonogramu prac i udostępnienie obiektu dla ruchu turystycznego w najbliższym sezonie letnim. Służymy wszelka pomocą i dodatkowymi informacjami, chętnie wesprzemy działania ludzi zdecydowanych mających odpowiednie zaplecze i dobry pomysł na zagospodarowanie tego obiektu. Informacje dodatkowe: Towarzystwo tel. 91 3278939 lub bezpośrednio Urząd Miasta Świnoujście tel. 91 3278623, tel. 91 3278623. więcej >>

30.08.2003               Spotkanie na grobach. Brawo lokalne media!

Pięknie zdobione, kunsztowne ogrodzenia, zabytkowe kamienie nagrobne i żeliwne krzyże nareszcie odzyskają swoją zapomnianą świetność.
W sobotę 30 sierpnia br. na cmentarzu ewangelickim w Karsiborzu doszło do spotkania organizacyjnego, początkującego kampanię społeczną ratowania tego zapomnianego i powoli niszczejącego zabytku. Na wyspę przybyli ze strony polskiej przedstawiciele wszystkich lokalnych mediów, a z niemieckiej dziennikarze reprezentujący radio NDR, oraz gazety Ostsee Zeitung i Nord Kurier. Inicjatorem akcji ratowania tego zapomnianego zabytku kultury materialnej jest Towarzystwo Naukowe im. Karola Estreichera. „Już w zeszłym roku doszliśmy do wniosku, że należy otoczyć opieką i rozpocząć rewaloryzację tego wspaniałego zabytku. Mamy nadzieję, że uda nam się tego dokonać przed Świętem Zmarłych, tak, aby na wstępnie uporządkowanym cmentarzu 1 listopada można było zapalić znicze (...) Mamy nadzieję, że w naszą akcję zaangażują się także mieszkańcy niemieckiej części wyspy Uznam – mówi Piotr Piwowarczyk z TNKE. Na 20 września i 11 października organizatorzy zaplanowali akcje, podczas których cmentarz ma być wstępnie uporządkowany. Wsparcie inicjatywy zapowiedział Urząd Miasta Świnoujście, Świnoujskie Towarzystwo Turystyczno Uzdrowiskowe i ks. proboszcz parafii rzymsko-katolickiej w Przytorze. więcej >>

26.08.2003              Ratujmy bezcenny zabytek!

W niewielkim lasku w Karsiborzu znajduje się piękny zabytkowy wiejski cmentarzyk, o którego istnieniu nie wiedzą często nawet rodowici mieszkańcy Świnoujścia. Tymczasem znawcy zabytków kultury materialnej twierdzą, że jest to jedna z najlepiej zachowanych małych, wiejskich nekropolii w Polsce. Najstarszy z odnalezionych nagrobków datowany jest na rok 1856. Pochówków dokonywano tutaj jeszcze do lat 40. zeszłego wieku. Była to jedyna nekropolia w Kasiborzu. Uwagę znawców zabytków kultury materialnej zwracają przede wszystkim pięknie zdobione, kunsztowne ogrodzenia, zabytkowe kamienie nagrobne i żeliwne krzyże. W dalszym ciągu widoczne jest pełne planistyczne założenie cmentarza, z wydzielonymi alejami i sektorami. Niestety, upływ czasu, niszczące działanie roślinności i znany z poprzedniego systemu brak dbałości o tego typu zabytki sprawiły, że karsiborski cmentarz potrzebuje pilnych prac porządkowych i renowacyjnych. Przed dwoma miesiącami zrodziła się społeczna inicjatywa, której patronuje Towarzystwo Naukowe im. Karola Estreichera. Mamy nadzieję, że dzięki zaangażowaniu polskich i niemieckich mieszkańców wyspy Uznam cmentarz ocalony zostanie od zapomnienia i zniszczenia.
Towarzystwo Naukowe im. Karola Estreichera zaprasza wszystkich, którzy z potrzeby serca chcieliby społecznymi siłami uporządkować zabytek. W pierwszej kolejności trzeba cmentarzyk uprzątnąć, wyciąć krzaki, ogrodzić nieruchomość. Proponujemy, aby Polacy i Niemcy spotkali się w Kasiborzu 20 września i 11 października. Natomiast w Dzień Zaduszny mieszkańcy wyspy Uznam spotkaliby się w Karsiborzu na nabożeństwie ekumenicznym i wspólnie rozpalili na grobach znicze.
Nadanie przedsięwzięciu potrzebnego rozgłosu nie będzie możliwe bez zaangażowani polskich i niemieckich dziennikarzy. Zapraszamy zatem w sobotę, 30 sierpnia do zwiedzania zabytkowej nekropolii. Na niemieckich gości oczekujemy o godz. 11 na przejściu granicznym Świnoujście-Ahlbeck. Zapewniamy transport do Kasiborza. Projekt ma charakter otwarty. Podczas spotkania czekamy na propozycje.   więcej >>      

Deutsche version

Die wissenschaftliche Gesellschaft „Karol Estreicher“ ruft auf zu einer Bürgerinitiative zur Rettung des alten evangelischen Friedhofs in Kasibór. In einem Wäldchen in Karsibór befindet sich ein alter Friedhof, von dem sogar gebürtige Swinemünder kaum wissen. Gleichzeitig behaupten Denkmalexperten, dass er zu den besterhaltenen ländlichen Friedhöfen in ganz Polen gehört. Der bisher älteste aufgefundene Grabstein datiert aus dem Jahr 1856. Einwohner von Caseburg wurden dort noch in 40er Jahren des letzten Jahrhunderts beerdigt. Es war der einzige Friedhof im Dorf. Beachtenswert sind vor allem die schönen, kunstvollen Einfriedungen, die alten Grabsteine und gußeisernen Kreuze. Die Anordnung der Alleen und Friedhofsbereiche sind immer noch erkennbar. Bedauerlicherweise haben die lange Zeit, die zerstörende Wirkung des Pflanzenwuchs und die aus dem früheren politischen System bekannte mangelnde Sorge um solche Kulturdenkmäler zur Folge, dass der Friedhof in Karsibór dringender Aufräumungsarbeiten und Renovierung bedarf. Vor zwei Monaten entstand eine Bürgerinitiative, deren Schirmherr die wissenschaftliche Gesellschaft „Karol Estreicher“ aus Swinemünde ist. Wir hoffen, dass durch ein gemeinsames Engagement von Polen und Deutschen auf der Insel Usedom, der schöne Friedhof vor Vergessen und Zerstörung bewahrt werden kann. Die Karol-Estreicher-Gesellschaft lädt alle ein, die das Denkmal mit vereinten Kräften pflegen möchten. In erster Linie müssen Sträucher geschnitten, der Friedhof aufgeräumt, und eingezäunt werden. Wir schlagen vor, dass sich Polen und Deutschen aus Usedom am 20. September und 18. Oktober 2003 in Karsibór treffen, um gemeinsam zu arbeiten. An Allerseelen (2. November) können wir uns noch einmal treffen, um an einem ökumenischen Gottesdienst teilzunehmen und gemeinsam die Grablichter anzuzünden.

24 czerwca 2003 r.

        W ramach obchodów Dni Morza na terenie Fortu Wschodniego-   odbył się festyn rodzinny   „ Dzień Twierdzy Morskiej”. Organizatorem Festynu był Fort Gerharda  i MDK Świnoujście.                             Poza częścią artystyczną przygotowaną przez MDK Świnoujsćia, odczytano rozkaz nadający Fortowi patrona (Gerhard Cornelius de Wallrawe), a  na terenie Fortu odbył się   Turniej Rodzinny  O Szable Komendanta. W szranki stanęło kilkadziesiąt osób, mieszkańców Świnoujścia i turystów, którzy mieli do pokonania kilka ciężkich, punktowanych prób- przejście po linie, ewakuacja rannego przez pole minowe, strzelnicę, kuchnie (obieranie ziemniaków ) itd.                                                                              W czasie turnieju zgromadzonym przygrywała orkiestra z Kijowa, a Ci którzy na Forcie byli po raz pierwszy mieli okazję zwiedzić go z przewodnikiem. W części artystycznej zorganizowanej przez MDK wystąpiły zespoły MDK Świnoujście i filii z Warszowa i Karsiborza: „Śmieszki”( prowadzone przez Barbarę Okoń), „Karsiborzanie” i zespół „Wrzosy” ( prowadzeni przez Krzysztofa Gałkę) zespół teatralny i solistki MDK ( instruktorzy-  Paulina Blaszko i Ina Porębska).                                                                 Imprezę zakończyła krótka inscenizacja historyczna, z udziałem żołnierzy I Historycznego Regimentu Fortecznego i efektów pirotechnicznych i uroczyste wręczenie szabli Komendanta zwycięscy turnieju – Ireneuszowi  Krzemieniowi , z synem  Maciejem  (Świnoujście) - czyli   szabli  paradnej artylerii polowej. Miejsce II zajął Tomasz Podchorodecki (Zielona Góra) , III Piotr Pijanowski.                                       Dodatkowo uczestnicy Turnieju zostali nagrodzeni książkami i najnowszymi numerami miesięcznika „Odkrywca”. Dla tych którzy w imprezie nie uczestniczyli – krótką  relację z imprezy przygotowała telewizja polska, która wyemituje ją w  reportażu o Dniach Morza, w I programie TVP.

2 listopada 2002  ANTIKON 2002

          W dniach 21-22 października 2002 Świnoujście będzie gościło  uczestników
III Polsko-Niemieckiej Konferencji ANTIKON 2002   ”Architektura ryglowa - wspólne dziedzictwo”. Pierwsza edycja ANTIKONu odbyła się w 1996 roku. Początkowo była to głównie impreza targowa, wystawiennicza ludzi i firm związanych z szeroko pojętą konserwacją zabytków.  Od 1998 ANTIKON podjął szeroko pojętą tematykę ochrony i konserwacji obiektów ryglowych. Adresatami konferencji są miedzy innymi konserwatorzy zabytków, przedstawiciele Służb Nadzoru Budowlanego, architekci, historycy sztuki, studenci i wszelkie osoby zainteresowane tematem.         Uczestnicy odwiedzili  najciekawsze obiekty architektury ryglowej i drewnianej, w tym: sakralnej, przemysłowej oraz zabudowy kurortów, zlokalizowane na północy Pomorza Zachodniego, oraz Fort Wschodni w Świnoujściu, na ktorym przeszli zgodnie  z tradycją  przeszkolenie wojskowe.

Rejs FAMY 2002 - Fotoreportaż

Festiwal Wikingów Wolin 2002 - Fotoreportaż

III Przygodowy Rajd Orła Bielika - Fotoreportaż

Od 1 maja - Fort Wschodni, tak jak w roku ubiegłym jest otwarty dla wszystkich zwiedzających, od 9:00 do zmroku, przewodnik, szalony Komendant... na armacie, ekspozycja i ...kilka niespodzianek. UWAGA! W KOŃCU , PO PRZERWIE ZIMOWEJ RUSZAJĄ AUTOBUSY DO LATARNI M0RSKIEJ I FORTU! ROZPOCZYNA także kursowanie  tramwaj wodny „Regina”  - na trasie Wybrzeże Władysława IV – Falochron Wschodni

20 kwietnia 2002

        Z okazji Międzynarodowego Dnia Ziemi,  na terenie Fortu Wschodniego odbyło się ognisko integracyjne. Organizatorem imprezy był dzierżawca Fortu Piotr Piwowarczyk i  Hanna Piórska -opiekunka Szkolnego Koła Ekologicznego przy II LO w Świnoujściu. Podczas imprezy każdy z gości mógł sprawdzić się w siodle na koniach ze stadniny w Przytorze, poszukać skarbów wykrywaczem metalu, zjeść wojskową grochówkę i bigos, lub zwiedzić z Komendantem Twierdzy Podziemia Fortu Wschodniego. Impreza była przednia, niech żałują Ci którzy w niej nie uczestniczyli.

 11 kwietnia 2002              Prace trwają!

        W miesiącach marzec-kwiecień cały czas prowadzone są prace przy wycince i prace porządkowe na wszystkich, XIX-to wiecznych świnoujskich fortyfikacjach. Przez kilka kolejnych sobót na Forcie Zachodnim poza członkami Stowarzyszenia Reduta, pracowali harcerze. Na Forcie Anioła – członkowie Klubu Motorowego Junak, którzy na początku maja organizują na tym obiekcie wielka fetę....

11 sierpnia 2001                   FORT GERHARDA OTWARTY!

nr 192 17001 18-19 sierpnia 2001r                                                                                            To co niemożliwe stało się faktem. Po trzech latach starań prywatna osoba otrzymała zgodę miasta na wydzierżawienie świnoujskiego fortu artyleryjskiego. W jednej z trzech wspaniałych historycznych budowli ujścia Świny powstała trasa turystyczna. Tu zwiedzający spotkają się z militarnymi tajemnicami przeszłości. Ukryte w ziemi - dziś wydobyte, ujawniają prawdę o dawnych użytkownikach warowni; przeszywają dreszczem emocji. Gdy spacery brzegiem morza spowszednieją, turyści mogą wyruszyć na spotkanie z przygodą i odwiedzić unikatowy kompleks warowny. Wystarczy znaleźć właściwą ścieżkę i pozwolić się jej prowadzić do wschodniego fortu ar­tyleryjskiego. Za ostatnim zakolem, tuż przed latarnią morską, po prawej stronie napotkamy budkę wartownika i ułożony z worków z piaskiem okop. To tu. Wejście na teren obiektu prowadzi grobla  komunikacyjna usypaną na miejscu dawnego mostu zwodzonego. Najpierw oczom zwiedzającego ukazuje się południowa fasada, wykonana z czerwonej cegły z ozdobną bramą wjazdową. Na jej przedłużeniu widać w stropie duży, owalny otwór do platformy dźwigu korbowego.

Konstrukcja z czerwonej cegły, kontrastująca z porastającą ją zielenią, pomimo zniszczenia robi naprawdę niesamowite wrażenie. Na piętro dziesięciometrowej budowli można wejść serpentynowymi schodami, ukrytymi w du­żym filarze. Piętro rozplanowane jest niemal identycznie, jak parter. We wschodnim krańcu umieszczony jest ceramiczny medalion z głową lwa, jako symbolem męstwa. Z parteru, przez dodatkową izbę łączącą lub bezpośrednio z podwórza apelowego przechodzimy pod szerokim łukiem (taki kształt miał utrudnić wrogom strzelanie do chroniących się tam obrońców fortu) na mały, głęboko ukryty plac broni z wysoką na pięć metrów fasadą i wejściem do części   północno-wschodniej obiektu. Stamtąd rozpościera się malowniczy widok na otaczającą całość fosę. Trasa po forcie i jego podziemiach jest wytyczona specjalnymi strzałkami. Można zwiedzać indywidualnie (ułatwiają to tablice poglądowe) lub z ubranym w historyczny mundur przewodnikiem. Czynna jest także ekspozycja przedmiotów znalezionych na terenie świnoujskich fortyfikacji. Wśród eksponatów jest na przykład maska przeciwgazowa dla... konia.

Spacerując po forcie - twierdzy można spotkać jej komendanta lub jego adiutanta (obu łatwo rozpoznać po charakterystycznych, historycznych mundurach). O każdej parzystej godzinie na cześć komendanta strzela armata -„brytyjska sześciofuntówka".

Miłośnicy czy wariaci?

Temat zagospodarowania i udo­stępnienia świnoujskich fortów od wielu lat powracał jak bumerang.

- Niektórzy urzędnicy uważali, że osoba starająca się o dzierżawę jakiejś zarośniętej ruiny, zlokalizowanej gdzieś na końcu miasta, ma po prostu nie po kolei w głowie. Często za naszymi plecami po prostu stukali się w czoło - mówi Piotr Piwowarczyk ze Świnoujścia, dzierżawca wschodniego fortu artyleryjskiego. Mimo wszystkich przeszkód dopiął swego.

Trzeba było aż trzech lat starań, aby miasto zdecydowało się na wydzierżawienie osobie prywatnej jednego z nich. - Na początku czerwca, w dwa dni po podjęciu przez Zarząd Miasta stosownej uchwały, przystąpiliśmy do prac, żeby przywrócić obiekt do stanu pierwotnego - mówi Piotr Piwowarczyk i z zupełnie zasłużoną dumą dodaje: - Dzięki zaangażowaniu zupełnie prywatnych osób i pomocy marynarki wojennej oraz przeróżnych instytucji udało nam się zrobić to, co jeszcze niedawno wydawało się niemożliwe. Szczególnie cieszy, że dołączyła do nas młodzież. Pomogli nam także koledzy z pobliskiej latarni morskiej.

W ciągu zaledwie dwóch i pół miesiąca z terenu fortu wywiezio­no 34 tony gruzu, 16 ton papy, opony samochodowe, a nawet... pół malucha, jedną syrenkę, 2 lodówki, 3 telewizory i 4 radia. Wycięto około 150 drzew. - Niektórych było nam naprawdę żal, ale nie było innego wyjścia. Rozsadzały budowlę - mówi Piwowarczyk.

Wyznaczono, zabezpieczono i oznakowano tablicami poglądowymi trasę turystyczną, odgruzo­wano studnię forteczną.

- Wydobyliśmy z niej najróżniejsze przedmioty związane z fortem i jego poprzednimi mieszkańcami. Fragmenty uzbrojenia, monety, a nawet szkło browarniane z końca XIX i początków XX wieku - mówi Piotr Piwowarczyk.

To jeszcze nie koniec

Zagospodarowanie i udostęp­nienie zwiedzającym fortu wschodniego to dopiero początek planów Piotra Piwowarczyka i jego kolegów. Obecnie pracują przy tworzeniu trasy turystycznej po wszystkich zachowanych fortyfikacjach w Świnoujściu. W przyszłym roku zamierzają uruchomić stałe kino letnie (pierwsza próba odbyła się podczas oficjalnego otwarcia twierdzy. Wyświetlano film „szkoleniowy" -„C. K. Dezerterzy"), teatr letni i wiele innych imprez plenerowych. - Rozpoczęliśmy już także przygotowania do wielkiej bitwy z takimi jak my zapaleńcami z klubu historycznego w Krakowie. Chcemy zrekonstruować epizod z wojny austriacko-pruskiej - mówi Piotr Piwowarczyk.

Choć fort można zwiedzać dopiero od tygodnia, zdążyło go już odwiedzić kilka tysięcy ludzi. Szczególne  zainteresowanie wzbudza wśród turystów z Niemiec. Jeszcze przed oficjalnym otwarciem dwie niemieckie stacje telewizyjne nakręciły repor­taż.

- Mamy wiele dowodów, na to że ludziom podoba się to, co robimy. To dla nas bardzo ważne. Po zwiedzeniu fortu przysłali nam m.in. hełm i piękną ładownicę z okresu pierwszej wojny światowej. Widząc reakcje zwiedzających, po prostu chce się żyć - mówi Piwowarczyk. (Hanna Lachowska)